Tự kỷ là một rối loạn sinh học thần kinh phức tạp, ảnh hưởng đến tương tác xã hội, giao tiếp và hành vi của con người. Vậy dấu hiệu trẻ tự kỷ là gì và làm thế nào để xác định sớm?

Tự kỷ thường khởi phát từ khi trẻ còn nhỏ, thường biểu hiện trước 3 tuổi và kéo dài suốt đời. Ở một số trẻ tự kỷ, các hoạt động của chúng vẫn diễn ra bình thường cho đến khoảng 18 đến 24 tháng tuổi.
Tuy nhiên, sau một khoảng thời gian, trẻ ngừng tiếp nhận và phát triển các kỹ năng mới, thậm chí mất dần những kỹ năng từng có trước đó. Đây chính là dấu hiệu trẻ tự kỷ thoái lui.
Các dấu hiệu trẻ tự kỷ và mức độ nghiêm trọng ở mỗi trẻ là khác nhau. Tuy vậy, vẫn có một số biểu hiện để phụ huynh xác định được. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết trẻ tự kỷ phổ biến mà phụ huynh nên tham khảo.
Xem thêm:
Dấu hiệu rối loạn ngôn ngữ của trẻ tự kỷ
Rối loạn ngôn ngữ có thể khiến trẻ khó hiểu những gì người khác đang nói, cũng như thể hiện suy nghĩ và cảm xúc của mình thông qua lời nói. Trẻ bị rối loạn ngôn ngữ thường có vốn từ vựng ít, khó tìm ra các từ để tạo thành câu rõ ràng khi nói chính là một trong những dấu hiệu nhận biết trẻ tự kỷ.
Hầu hết trẻ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ (ASD) đều gặp khó khăn trong giao tiếp do khả năng ngôn ngữ thấp. Rối loạn ngôn ngữ có thể tác động tiêu cực đến trẻ trong đời sống xã hội, học tập và các hoạt động thích ứng.
Một số dấu hiệu trẻ tự kỷ biểu hiện qua rối loạn ngôn ngữ như: chậm nói so với độ tuổi, khó truyền đạt bằng lời những gì trẻ muốn, không hiểu những gì mọi người nói, không trả lời khi được gọi tên, không trỏ đến mọi thứ, sử dụng ngôn ngữ một cách khác thường.

Dấu hiệu trẻ tự kỷ giảm khả năng tương tác với xã hội
Những bé có dấu hiệu trẻ tự kỷ thường khó khăn trong việc thiết lập và duy trì các mối quan hệ. Trẻ không đáp ứng với nhiều hình thức giao tiếp phi ngôn ngữ như biểu cảm khuôn mặt, cử chỉ thể chất và tiếp xúc bằng mắt.
Trẻ tự kỷ rất khó để hiểu và thể hiện mong muốn của mình cũng như không thể diễn giải và hiểu nhu cầu của người khác. Điều này làm giảm khả năng tương tác, chia sẻ sở thích và hoạt động của trẻ với mọi người. Vì lý do đó trẻ trở nên xa cách, cách biệt mình với xã hội.
Với trẻ đã đi học, phát biểu hoặc nói ý kiến của mình trong lớp là không thể. Trẻ không thích chơi cùng bạn, thường tự chơi một mình và tránh mọi hoạt động bên ngoài. Nhìn chung, trẻ tự kỷ thường gặp một số vấn đề về tương tác xã hội như:
- Hạn chế giao tiếp không lời nói như mắt, khuôn mặt và cử chỉ.
- Khó khăn trong việc kết bạn và duy trì tình bạn.
- Ít chia sẻ niềm vui, sở thích và hoạt động với người khác.
- Khó khăn trong việc đáp ứng xã hội và thể hiện cảm xúc của mình.

Dấu hiệu rối loạn hành vi của trẻ tự kỷ
Trẻ tự kỷ thường bị hạn chế, cứng nhắc, thậm chí ám ảnh về hành vi, hoạt động và sở thích của mình. Các dấu hiệu trẻ tự kỷ có thể gồm:
- Chuyển động cơ thể lặp đi lặp lại (vỗ tay, lắc lư, quay tròn); di chuyển liên tục là cách dễ nhận biết trẻ tự kỷ.
- Gắn bó ám ảnh với vật thể bất thường (băng cao su, chìa khóa, công tắc đèn).
- Quan tâm hẹp đến 1 chủ đề, đôi khi liên quan đến số hoặc ký hiệu (bản đồ, biển số xe, số liệu thống kê thể thao).
- Thích những thứ giống nhau, trật tự, và theo thói quen (ví dụ như xếp hàng đồ chơi, theo một lịch trình cứng nhắc). Bị khó chịu khi thay đổi thói quen hoặc môi trường của họ.
- Bạo lực, tư thế bất thường hoặc những cách di chuyển kỳ quặc là những dấu hiệu trẻ tự kỷ nào cũng xuất hiện.
- Trẻ bị cuốn hút bởi các vật thể quay, di chuyển các mảnh, hoặc các bộ phận của đồ chơi (ví dụ như quay bánh xe trên một chiếc xe đua, thay vì chơi với toàn bộ chiếc xe).
- Phản ứng quá mức hoặc không phản ứng với những tác động bên ngoài (ví dụ: nhạy cảm quá mức với âm thanh, ánh sáng hoặc mùi vị, thờ ơ với nhiệt độ và đau).

Một số dấu hiệu trẻ tự kỷ khác
Các vấn đề về giác quan là dấu hiệu trẻ tự kỷ
Một dấu hiệu trẻ tự kỷ đặc trưng là chúng phản ứng quá mức với các yếu tố kích thích giác quan. Chẳng hạn trẻ có thể phớt lờ các cuộc nói chuyện xung quanh mình, thậm chí xuất hiện tình trạng điếc.
Tuy nhiên, một số trẻ có thể bị quấy rầy bởi những âm thanh nhẹ nhàng nhất. Những tiếng động đột ngột như tiếng chuông điện thoại có thể khiến trẻ khó chịu. Ví dụ: khi có tiếng động đột ngột từ chuông điện thoại, trẻ tự kỷ sẽ khó chịu, sau đó phản ứng bằng cách che tai lại, đồng thời tạo ra những tiếng động lặp đi lặp lại để làm chìm âm thanh đó.
Những khó khăn về cảm xúc của trẻ
Dấu hiệu trẻ tự kỷ có thể là gặp khó khăn trong việc điều chỉnh cảm xúc và thể hiện nó. Ví dụ, trẻ có thể la hét, khóc lóc hoặc tự cười mà không có lý do rõ ràng.
Khi bị căng thẳng, trẻ có thể biểu lộ hành vi gây rối, thậm chí có những hành động hung hãn như đập phá mọi thứ, đánh người khác hoặc tự làm đau bản thân.
Tham khảo:
Trên đây là những dấu hiệu trẻ tự kỷ thường gặp và phổ biến nhất. Thực tế, không phải trẻ tự kỷ nào cũng có các biểu hiện trên hay đôi khi chúng lại là triệu chứng của một số bệnh lý khác.
Đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa ngay khi trẻ có biểu hiện bất thường là cách tốt nhất để bạn xác định vấn đề trẻ gặp phải, từ đó có những biện pháp can thiệp và điều trị kịp thời.
Bạn đang gặp khó khăn trong việc xác định mức độ tự kỷ ở con? Bạn hoang mang, không biết làm gì khi con bị tự kỷ? Hãy Comment/Inbox để lại thông tin bên dưới hoặc gọi đến Tổng đài để được các chuyên gia hỗ trợ một cách nhanh nhất.
- Hướng dẫn cách đăng bán sản phẩm trên Shopee
- Hướng dẫn đăng ký bán hàng trên Now Foody cho người mới bắt đầu
- Hệ thống lương 3P là gì? – Cần cẩn trọng với hệ thống quản lý thu nhập 3P của doanh nghiệp
- AhaMove – Ứng dụng giao hàng nhanh đang được quan tâm nhất hiện nay
- 9 việc Brand manager cần quan tâm trong 2021