Mô hình kinh doanh là gì? Giải thích mô hình kinh doanh

Mô hình kinh doanh giúp bạn hiểu được vấn đề mà bạn đang giải quyết cho khách hàng của mình. Khách hàng cần gì ở những sản phẩm bạn đang bán và sản phẩm của bạn có thể giải quyết được thực sự vấn đề. Sản phẩm của bạn phù hợp với nhu cầu của thị trường chỉ là một phần của việc bắt đầu kinh doanh thành công.

Thành phần quan trọng khác là tìm ra cách bạn có thể kiếm nhiều tiền, đây chính là mô hình kinh doanh của bạn chính thức đi vào cuộc chơi.

Bạn có thể lựa chọn dịch vụ seo để tăng traffic, tăng doanh thu cho mô hình kinh doanh.

Mô hình kinh doanh là gì?

Vấn đề cốt lõi của mô hình kinh doanh của bạn là một tả cách doanh nghiệp của bạn vận hành kiếm tiền.  Đó là một lời giải thích về cách bạn cung cấp giá trị cho khách hàng của bạn với một chi phí thích hợp.

Theo Joan Magretta trong chương trình ‘Why Business Models Matter’, thì thuật ngữ mô hình kinh doanh được sử dụng rộng rãi với sự ra đời của máy tính cá nhân và bảng tính.

Những công cụ này cho phép các doanh nhân thử nghiệm và mô hình hóa theo  các cách khác nhau mà họ có thể cấu trúc chi phí và dòng doanh thu của họ. Bảng tính cho phép các doanh nhân thực hiện các thay đổi nhanh chóng, giả thuyết cho mô hình kinh doanh của họ và ngay lập tức xem sự thay đổi có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp của họ hiện tại và trong tương lai.

Trong các hình thức đơn giản nhất của họ, các mô hình kinh doanh có thể được chia thành ba phần:

1. Tất cả mọi thứ cần thiết để làm một sản phẩm như: thiết kế, nguyên liệu thô, sản xuất, lao động, vân vân.
2. Tất cả mọi thứ cần có để bán sản phẩm đó: tiếp thị, phân phối, cung cấp dịch vụ và xử lý việc bán hàng.
3. Cách thức chi trả của khách hàng: Chiến lược giá, cách thức thanh toán, thời gian thanh toán.

Như bạn có thể thấy một mô hình kinh doanh chỉ đơn giản là một cuộc thăm dò những chi phí và chi phí của bạn có thể tính phí bao nhiêu cho sản phẩm, dịch vụ của mình.

Một mô hình kinh doanh thành công chính là việc bạn kiếm nhiều tiền từ khách hàng hơn chi phí để tạo ra sản phẩm. Đây chính là lợi nhuận của bạn.

Các mô hình kinh doanh mới có thể được tinh chỉnh và cải thiện ở bất kỳ thành phần nào trong ba thành phần này. Có lẽ bạn có thể giảm chi phí trong quá trình thiết kế và sản xuất. Hoặc, có lẽ bạn có thể tìm thấy các phương pháp tiếp thị và bán hàng hiệu quả hơn. Hoặc bạn có thể tìm ra một cách sáng tạo để khách hàng thanh toán một cách tiện lợi, nhanh chóng hơn.

Mặc dù vậy, hãy nhớ rằng bạn không cần phải đưa ra một mô hình kinh doanh mới để có một chiến lược hiệu quả. Thay vào đó, bạn có thể lấy một mô hình kinh doanh hiện có và cung cấp nó cho các khách hàng khác nhau. Ví dụ: nhà hàng chủ yếu hoạt động theo mô hình kinh doanh tiêu chuẩn nhưng tập trung chiến lược của họ bằng cách nhắm mục tiêu các loại khách hàng khác nhau.

Các loại mô hình kinh doanh

Quảng cáo

Mô hình kinh doanh qua hình thức quảng cáo đã có từ lâu và ngày càng trở nên tinh vi hơn khi chuyển từ việc in ấn trên giấy sang các hình thức trực tuyến. Các nguyên tắc cơ bản của mô hình xoay quanh việc tạo nội dung mà người dùng muốn đọc hoặc xem và sau đó hiển thị quảng cáo tới đối tượng của bạn.

Trong mô hình kinh doanh quảng cáo, bạn phải đáp ứng hai nhóm khách hàng: độc giả hoặc người xem và nhà quảng cáo của bạn. Độc giả của bạn có thể hoặc không thể trả tiền cho bạn, nhưng nhà quảng cáo của bạn chắc chắn là có.

Một mô hình kinh doanh quảng cáo đôi khi được kết hợp với mô hình cung cấp dịch vụ cộng đồng nơi bạn nhận được nội dung của mình miễn phí từ người dùng thay vì trả tiền cho người tạo nội dung để phát triển nội dung.

Ví dụ: CBS, Thời báo New York, YouTube

2. Affiliate

Mô hình kinh doanh liên kết (Affiliate) có liên quan đến mô hình kinh doanh quảng cáo nhưng có một số khác biệt cụ thể. Thường thấy nhất trên mạng, mô hình liên kết sử dụng các liên kết được nhúng trong nội dung thay vì quảng cáo trực quan dễ dàng được nhận ra.

Giả sử bạn đang điều hành một trang web đánh giá sách, bạn có thể nhúng các liên kết liên kết đến Amazon trong các đánh giá của mình cho phép mọi người mua sách bạn đang xem xét. Amazon sẽ trả cho bạn một khoản hoa hồng nhỏ cho mỗi lần bán hàng mà bạn giới thiệu cho họ.

Tham khảo:

Affiliate marketing là gì? Lợi ích khi trở thành một Affiliate marketer?

Ví dụ: TheWireCutter.com, TopTenReview.com

3. Môi giới

Các doanh nghiệp môi giới kết nối người mua và người bán và giúp tạo ra một giao dịch. Họ tính phí cho mỗi giao dịch cho người mua hoặc người bán và đôi khi cả hai.

Một trong những doanh nghiệp môi giới phổ biến nhất là một công ty bất động sản, nhưng có nhiều loại môi giới khác như môi giới vận chuyển hàng hóa và môi giới giúp các công ty xây dựng tìm người mua đất.

Ví dụ: ReMax, RoadRunner Transportation Systems

4. Nhân viên hỗ trợ khách hàng hoặc chế tạo theo nhu cầu riêng của khách

Một số doanh nghiệp lấy các sản phẩm hoặc dịch vụ hiện thêm vào một số các yếu tố đặc biệt và làm cho giao dịch mua bán này trở nên duy nhất với một khách hàng cụ thể.

Ví dụ: Hãy xem một số đại lý bán tour du lịch chỉ giành riêng những chuyến đi trải nghiệm cho những khách hàng giàu có. Hay một số những hãng hàng hiệu đình đám chỉ làm một số mẫu cho riêng một cá nhân nào đó hoặc các phiên bản giới hạn mà bạn có tiền cũng khó lòng sở hữu

Ví dụ: NIKEiD, Journy

5. Sử dụng đám đông

Nếu bạn có thể tập hợp một số lượng lớn người để đóng góp nội dung cho trang web của mình, thì bạn có thể cung cấp dịch vụ cộng đồng. Các mô hình kinh doanh đám đông thường được kết hợp với các mô hình quảng cáo để tạo doanh thu, nhưng có nhiều lần lặp khác của mô hình. Chẳng hạn, nhãn hàng Threadless cho phép các nhà thiết kế gửi các thiết kế áo phông và đem lại cho các nhà thiết kế một tỷ lệ phần trăm doanh số.

Các công ty đang cố gắng giải quyết các vấn đề khó khăn thường công khai các vấn đề của họ cho bất kỳ ai thử và giải quyết. Các giải pháp thành công nhận được phần thưởng và công ty sau đó có thể phát triển kinh doanh của họ. Chìa khóa cho một doanh nghiệp cung cấp dịch vụ đám đông thành công là cung cấp những phần thưởng phù hợp để lôi kéo đám đông trên mạng xã hội đồng thời cho phép bạn xây dựng một doanh nghiệp khả thi.

Ví dụ: Threadless, YouTube, P&G Connect and Develop, Cuusoo

6. Xóa bỏ quy trình phân phối trung gian

Nếu bạn muốn làm và bán một cái gì đó trong các cửa hàng, bạn thường làm việc thông qua một loạt người trung gian để đưa sản phẩm của bạn từ nhà máy đến kệ của cửa hàng.

Xóa bỏ quy trình phân phối trung gian là khi bạn bỏ qua tất cả mọi người trong chuỗi cung ứng và bán trực tiếp cho người tiêu dùng, cho phép bạn có khả năng giảm chi phí cho khách hàng và cũng có mối quan hệ trực tiếp với họ.

Ví dụ: Casper, Dell

7. Phân đoạn sản phẩm

Thay vì bán toàn bộ sản phẩm, bạn có thể bán chỉ một phần của sản phẩm đó với mô hình kinh doanh phân cấp.

Ví dụ: Disney Vacation Club, NetJets

8. Nhượng quyền

Nhượng quyền là phổ biến trong ngành công nghiệp nhà hàng, nhưng bạn cũng sẽ tìm thấy nó trong tất cả các ngành công nghiệp dịch vụ khác trên thế giới.

Trong mô hình kinh doanh nhượng quyền, bạn đang bán công thức để bắt đầu và điều hành một doanh nghiệp thành công cho người khác. Bạn cũng thường bán quyền truy cập vào một thương hiệu quốc gia và các dịch vụ hỗ trợ giúp chủ sở hữu nhượng quyền mới đứng dậy và hoạt động.

Ví dụ: Ace Hardware, McDonald’s, Allstate

9. Bán trả phí (Freemium)

Với mô hình kinh doanh bán trả phí nghĩa là bạn có thể tặng miễn phí một phần sản phẩm hoặc dịch vụ của mình và tính phí cho các tính năng hoặc dịch vụ cao cấp khác

Các mô hình freemium cho phép sử dụng không giới hạn các tính năng cơ bản miễn phí và chỉ tính phí những khách hàng muốn truy cập vào chức năng nâng cao hơn.

Ví dụ: MailChimp, Evernote, LinkedIn

10. Cho thuê

Cho thuê có vẻ tương tự như phân đoạn sản phẩm, nhưng chúng thực sự rất khác nhau. Cho thuê được sử dụng phổ biến nhất cho các sản phẩm giá cao, nơi khách hàng có thể không đủ khả năng mua đầy đủ mà thay vào đó có thể đủ khả năng để thuê sản phẩm trong một thời gian.

Ví dụ: Cars, Direct Capital

11. Low touch

Mô hình kinh doanh Low touch cung cấp ít dịch vụ hơn, một ví dụ điển hình nhất của mô hình này là các hãng hàng không giá rẻ và đồ gia dụng như IKEA

các công ty hạ giá bằng cách cung cấp ít dịch vụ hơn. Một số ví dụ điển hình nhất của loại mô hình kinh doanh này là các hãng hàng không giá rẻ và người bán đồ nội thất như IKEA. Trong cả hai trường hợp này, mô hình kinh doanh cảm ứng thấp có nghĩa là khách hàng cần phải mua dịch vụ bổ sung hoặc tự làm một số việc để giảm chi phí.

Ví dụ: IKEA, Ryan Air

12. Marketplace

Marketplace cho phép người bán liệt kê các mặt hàng để bán và cung cấp cho khách hàng các công cụ dễ dàng để kết nối với người bán.

Mô hình kinh doanh marketplace có thể tạo doanh thu từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm phí cho người mua hoặc người bán để giao dịch thành công, các dịch vụ bổ sung để giúp quảng cáo sản phẩm của người bán và bảo hiểm để người mua yên tâm. Mô hình thị trường đã được sử dụng cho cả sản phẩm và dịch vụ.

Ví dụ: eBay, Airbnb

13. Dùng bao nhiêu trả bấy nhiêu

Thay vì mua trước một số lượng nhất định, chẳng hạn như điện hoặc cước di động, khách hàng sẽ bị tính phí sử dụng thực tế vào cuối thời hạn thanh toán. Mô hình trả tiền là phổ biến nhất trong các tiện ích gia đình, ngày nay một số thứ dịch vụ khác như mực máy in cũng được áp dụng.

Ví dụ: Công ty điện, nước, HP Instant Ink

14. Lưỡi dao cạo

Mô hình kinh doanh lưỡi dao cạo được đặt theo tên của sản phẩm chủ yếu phát minh ra mô hình: bán một sản phẩm bền dưới giá thành để tăng doanh số bán hàng của một sản phẩm dùng một lần.

Đây là lý do tại sao các công ty lưỡi dao cạo thực tế đã bỏ tay cầm dao cạo, giả sử rằng bạn sẽ tiếp tục mua một khối lượng lớn lưỡi dao trong thời gian dài. Mục tiêu là gắn kết một khách hàng vào một hệ thống, đảm bảo rằng có nhiều giao dịch mua thêm, liên tục theo thời gian.

Ví dụ: Gillette, Inkjet printers, Xbox, Amazon’s Kindle

15. Lưỡi dao cạo ngược

Lật lại mô hình lưỡi dao cạo, bạn có thể cung cấp một sản phẩm có lợi nhuận cao và thúc đẩy doanh số bán hàng của một sản phẩm đồng hành có lợi nhuận thấp.

Tương tự như mô hình lưỡi dao cạo, khách hàng thường chọn tham gia một hệ sinh thái sản phẩm. Nhưng, không giống như mô hình lưỡi dao cạo, việc mua sản phẩm ban đầu rất tốn kém, nơi một công ty kiếm được hầu hết tiền. Các tiện ích bổ sung chỉ ở đó để giữ khách hàng sử dụng sản phẩm đắt tiền ban đầu.

Ví dụ: Apple Apple iPod & iTunes, MacBook

16. Đấu giá ngược

Một mô hình kinh doanh đấu giá ngược làm đảo lộn các cuộc đấu giá và có người bán đưa giá thấp nhất của họ cho người mua. Người mua sau đó có tùy chọn để chọn giá thấp nhất.

Bạn có thể thấy đấu giá ngược trong hành động khi các nhà thầu đấu thầu để làm việc trên một dự án xây dựng. Bạn cũng thấy đấu giá ngược bất cứ khi nào bạn mua một khoản thế chấp hoặc loại hình cho vay khác.

Ví dụ: Wikimedia, LendingTree

17. Đăng ký

Các mô hình kinh doanh đăng ký đang ngày càng trở nên phổ biến. Trong mô hình kinh doanh này, người tiêu dùng được tính phí đăng ký để có quyền truy cập vào một dịch vụ. Trong khi đăng ký tạp chí và báo đã có từ lâu, mô hình này hiện đã lan sang các dịch vụ phần mềm và trực tuyến và thậm chí còn xuất hiện trong các ngành dịch vụ.

Ví dụ: Netflix, Salesforce, Comcast

Tham khảo: