Đông trùng hạ thảo còn gọi là trùng thảo, đông trùng thảo hay hạ thảo đông trùng. Đây là một loại cây dược liệu quý, có giá trị kinh tế cao và rất tốt cho cơ thể con người, đông trùng hạ thảo giúp bổi bổ và điều trị các bệnh lý thuộc hệ thống miễn dịch, hệ tiêu hóa, hệ sinh dục, hệ thần kinh, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp…
Đông trùng hạ thảo là gì?
Từ nhiều thiên niên kỷ trước, Trung Quốc đã lan truyền những câu chuyện thần bí về một loại sinh vật, khi thì được gọi là cây, khi lại định nghĩa là con, đó chính là đông trùng hạ thảo. Tên quốc tế của Đông trùng hạ thảo là Chinese caterpillar fungus. Bản chất của nó là một loại nấm ký sinh trên sâu non hoặc con nhộng trưởng thành.
Khi quan sát thực tế, người ta nhận thấy rằng, mùa hè thì cặp kí sinh này (gồm nấm và chủ thế) trông giống con sâu, vào mùa đông lại trông giống với một họ thảo mộc. Chính vì những yếu tố trên, loại nấm này chính thức được ghi tên đông trùng hạ thảo vào sách thảo dược của Trung Quốc thời nhà Minh năm 1975.
Nấm đông trùng hạ thảo được tìm thấy như thế nào
Nấm đông trùng hạ thảo được biết đến ở Trung Quốc từ những năm 620 sau công nguyên. Nó đã được phát hiện một cách tình cờ bởi các thổ dân Hymalaya. Những người thổ dân này chăn nuôi gia súc và họ nhận thấy rằng, vào mùa đông xuân, có những đàn gia súc lớn nhanh, khỏe và rất linh hoạt, họ phát hiện đó là những vùng đất có đông trùng hạ thảo sinh sôi. Từ đó, người ta tìm hiểu nhiều hơn về đông trùng hạ thảo và phát hiện ra nhiều công dụng thần kì của nó trong bồi bổ cơ thể cũng như điều trị. Hồi ấy, người Trung Quốc quý đông trùng hạ thảo hơn cả nhân sâm, đó là một mặt hàng thảo dược đắt đỏ.
Ở phương Tây, đông trùng hạ thảo mới chỉ được công nhận về công dụng chữa trị từ vài chục năm trở lại đây.
Sự phát triển của đông trùng hạ thảo
Như đã nói ở trên, đông trùng hạ thảo được hình thành do sự ký sinh của một loài nấm túi (hay còn gọi là Cordyceps) trên một loài sâu thuộc chi Hepialus. Người ta thống kê có hơn 600 loại nấm thuộc hạ Cordyceps nhưng trong đó chỉ có 2 loại Cordyceps sinensis
(Berk.) Sacc. và Cordyceps militaris (L. ex Fr.) được coi là dược liệu điều trị. Loại nấm này được phân bố chủ yếu ở các vùng núi cao như Tây Tạng, Vân Nam, Cam Túc, Tứ Xuyên,…. những vùng núi thuộc Châu Úc, Châu Á.
Mùa đông, nấm kí sinh trên cơ thể côn trùng, sử dụng dinh dưỡng từ côn trùng và giết chết côn trùng. Tới mùa hạ, nấm sinh trưởng, ngọn nhú lên khỏi mặt đất nhưng gốc vẫn dính liền với thân sâu không tách ra.
Đặc điểm hình thái của đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo khi là cây tươi trông khá giống hình con sâu, có một cành nhỏ, lá trông như ngón tay, độ dài tầm 4 đến 11 cm, lá được hình thành do nấm dính vào đầu sâu. Đầu sâu non trông lại giống một con tằm, độ dài 3 đén 5cm, bên ngoài màu vàng sẫm hoặc nâu vàng. Đầu nấm màu nâu đỏ, đuôi giống con tắm, hình thái 8 cặp chân đối xứng, có một vài cây chỉ thấy được 4 đôi chân ở giữa vì nó rõ ràng nhất. Bên trong ruột nấm không đặc mà rỗng, màu trắng ngà. Nấm đã sấy khô thì mang mùi tanh như cá sống, đốt lên lại có mùi thơm.
Những thành phần hóa học chính giúp đông trùng hạ thảo được coi như thần dược
Công dụng của đông trùng hạ thảo đều dựa vào những thành phần hóa học vốn có của nó. Mặc dù đã có rất nhiều nghiên cứu về thành phần cũng như công dụng của đông trùng hạ thảo nhưng đến nay vẫn còn vô vàn điều bí ẩn về loại cây này và các nhà khoa học vẫn tiếp tục miệt mài để tìm ra được. Những thành phần hóa học chính mang lại hiệu quả cho đông trùng hạ thảo đã được công bố:
- Đông trùng hạ thảo là dược liệu quý chứa nhiều loại vitamin với hàm lượng đáng kể như vitamin B12, vitamin A, vitamin C, vitamin E,vitamin K,…
- Nó có khoảng 25 – 30 % protein, 8% chất béo và đường mannitol trong thành phần
- Đông trùng chứa nhiều nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể như Fe, Ca, Cu,Mn, đặc biệt Selen (đây là một chất khó kiếm trên trái đất) với công dụng tăng cường hệ miễn dịch, đảm bảo khả năng chống đỡ với bệnh tật.
- Các chất mới đây được biết đến như Cordiceptic acid, nhóm hoạt chất HEAA đều là những thành phần hóa học khó có thể tìm thấy ở loại dược liệu khác mang lại sức đề kháng tốt cho người sử dụng.
Đông trùng hạ thảo cho tới nay vẫn là một sản phẩm dược liệu quý của Trung Quốc và thế giới trong chữa trị các bệnh về tim mạch, hô hấp,ức chế sự hình thành khối u, gan, thận, … Dịch SARS năm 2002, Trung Quốc đã sử dụng một lượng lớn đông trùng hạ thảo trong điều trị.
Công dụng của đông trùng hạ thảo đối với sức khỏe
Hiện nay, dù là y học phương Đông hay phương Tây đều đã nghiên cứu và phải công nhận những công dụng thần kì của đông trùng hạ thảo. Hữu xạ tự nhiên hương, mọi lời PR đều không thể tốt hơn công dụng thực sự của loại dược liệu này.
1. Đông trùng hạ thảo có tác dụng chống oxy hóa
Người ta đã thực hiện rất nhiều nghiên cứu về đông trùng hạ thảo, kết quả cho thấy nó có khả năng chống oxy hóa mạnh. Đông trùng hạ thảo ức chế khả năng oxy hóa của một vài loại acid thường gặp như acid linoleic, các chất anti oxidants, các gốc tự do hydroxyls,… Quá trình oxy hóa chính là thủ phạm gây ra rất nhiều vấn đề với sức khỏe ở người cao tuổi như sa sút trí tuệ, giảm trí nhớ, ức chế sinh trưởng cơ quan, ung thư, bệnh tim mạch, các bệnh chuyển hóa,….
2. Đông trùng hạ thảo có tác dụng kháng tế bào ung thư
Không giống như các loại dược liệu “nghe nói” khác, khả năng ức chế tế bào ung thư của đông trùng hạ thảo đã được đưa vào nhiều nghiên cứu. Người ta đã thực hiện nghiên cứu trên nhiều loại tế bào ung thư như tuyến tiền liệt, hạch, vú, gan, đại tràng,… tất cả đều cho thấy đông trùng hạ thảo mang lại kết quả điều trị khả quan. Ngoài ra, đông trùng thảo cũng có hiệu quả trong việc ngăn ngừa ung thư đại tràng vì khả năng giáng hóa các loại chất gây hại của tế bào ung thư này.
3. Đông trùng hạ thảo giúp giảm mệt mỏi, stress
Các nhà khoa học thực hiện nghiên cứu trên chuột, kết quả cho thấy đông trùng hạ thảo có tác dụng làm giảm lượng hormone gây mệt mỏi, stress ở những động vật này. Công dụng này cũng đã được quan sát và cho kết quả trên đối tượng là con người.
4. Đông trùng thảo giúp tăng cường hệ miễn dịch
Như đã nói ở trên, đông trùng hạ thảo có nhiều thành phần hóa học, các polysaccarid hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường khả năng chống chọi với bệnh tật của cơ thế. Điều này cũng đã được chứng minh từ quan sát của người Hymalaya về đàn bò khỏe mạnh hơn.
5. Đông trùng hạ thảo cải thiện chức năng gan
Các bệnh lý về gan đều đi qua một trung gian đó là sự xơ hóa gan. Xơ hóa tổ chức làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới chức năng gan. Kết quả nghiên cứu cho thấy đông trùng hạ thảo có tác dụng làm giảm vấn đề này vì ngăn ngừa sự tăng trưởng của các sợi collagen. Gan là cơ quan chuyển hóa vô cùng quan trọng, bảo vệ gan sẽ giúp bạn tránh được rất nhiều bệnh tật.
6. Đông trùng hạ thảo tốt với hệ hô hấp, phổi
Trong dịch SARS năm 2002, Trung Quốc đã sử dụng một lượng lớn đông trùng hạ thảo trong công tác điều trị bệnh.Có nghiên cứu đã được thực hiện để xác minh hiệu quả của phương pháp này. Kết quả cho thấy nhóm được dùng thấy có hình ảnh CT, XQ và tình trạng lâm sàng tốt hơn so với nhóm không dùng.
Nói tóm lại, đông trùng hạ thảo là dược liệu quý và đã được chứng minh về công dụng bồi bổ cơ thể cũng như điều trị. Đông trùng hạ thảo thường được dùng trong các trường hợp:
- Điều trị ho
- Điều trị viêm phế quản mãn tính
- Điều trị chứng tiểu đêm
- Điều trị chứng thiếu máu
- Điều trị vấn đề yếu sinh lý ở nam
- Điều trị các bệnh lý về thận
- Điều trị vấn đề rối loạn chức năng gan
- Bồi bổ cơ thể khi mệt mỏi, sụt cân
- Dùng khi Stress
- Dùng để tăng cường thể lực
- Tăng cường miễn dịch
- Công dụng chống viêm
- Công dụng ở các bệnh lý tim mạch: hạ cholesterol, điều hòa nhịp tim,…
- Chống lão hóa sớm
- Cải thiện chức năng gan ở người viêm gan B
- Phòng ngừa ung thư
window.wppepvn_adlzld=window.wppepvn_adlzld||[];window.wppepvn_adlzld.push({“id”:”c09ed08d”,”code”:”PGRpdiBjbGFzcz0ic2ltcGxlcGxheWVyY3RuIj4KPHZpZGVvIGlkPSIiIGNsYXNzPSJ2aWRlby1qcyB2anMtZGVmYXVsdC1za2luIHZqcy1iaWctcGxheS1jZW50ZXJlZCB3cHNwcGwtZWwgdmpzLXRlY2gteW91dHViZSIgd2lkdGg9IjY0MCIgaGVpZ2h0PSIzNjAiICBwb3N0ZXI9Imh0dHBzOi8vaW1nLnlvdXR1YmUuY29tL3ZpL2tMS3Q2bndhVTE0L2hxZGVmYXVsdC5qcGciICBjb250cm9scyAgcHJlbG9hZD0iYXV0byIgIHZvbHVtZT0iMC44IiAgZGF0YS13cHNwcGxjbmY9ImV5SnZabVpwWTJsaGJDSTZleUowWldOb1QzSmtaWElpT2xzaWVXOTFkSFZpWlNKZExDSnpiM1Z5WTJWeklqcGJleUowZVhCbElqb2lkbWxrWlc5Y0wzbHZkWFIxWW1VaUxDSnpjbU1pT2lKb2RIUndjenBjTDF3dmQzZDNMbmx2ZFhSMVltVXVZMjl0WEM5M1lYUmphRDkyUFd0TVMzUTJibmRoVlRFMEluMWRMQ0poZFhSdmNHeGhlU0k2Wm1Gc2MyVjlMQ0psZUhSbGJtUmxaQ0k2ZXlKMllYTjBYM1Z5YkNJNklpSXNJbUZrZGw5emEybHdYM05sWXlJNklqWWlMQ0puWjE5cGJXRmZkWEpzSWpvaUlpd2ljR3hoZVdWeVgybGtJam9pSWl3aWNHeGhlV1Z5WDJOc1lYTnpJanBiSWlJc0luWnFjeTEwWldOb0xYbHZkWFIxWW1VaVhTd2lZWE53WldOMGNtRjBhVzhpT2lJeE5qbzVJaXdpWVdSMlgzTnJhWEJmYldWemMyRm5aU0k2SWxOcmFYQWdhVzRnSlhNZ2MyVmpiMjVrY3k0dUxpSXNJbUZrZGw5emEybHdYMkoxZEhSdmJsOTBaWGgwSWpvaVUydHBjQ0JoWkNJc0ltWnNZWE5vWDNWeWJDSTZJbWgwZEhCek9sd3ZYQzlpYkc5bllXNWphRzlwTG1OdmJWd3ZkM0F0WTI5dWRHVnVkRnd2Y0d4MVoybHVjMXd2ZDNBdGMybHRjR3hsTFhCc1lYbGxjbHd2Y0hWaWJHbGpYQzlzYVdKelhDOTJhV1JsYjJwelhDOTJORnd2ZG1sa1pXOHVhbk10TkM0eE1pNHhOVnd2WkdsemRGd3ZkbWxrWlc4dGFuTmNMM1pwWkdWdkxXcHpMbk4zWmlKOWZRLi4iID4KCQoJPHAgY2xhc3M9InZqcy1uby1qcyI-CgkJVG8gdmlldyB0aGlzIHZpZGVvIHBsZWFzZSBlbmFibGUgSmF2YVNjcmlwdCwgYW5kIGNvbnNpZGVyIHVwZ3JhZGluZyB0byBhIHdlYiBicm93c2VyIHRoYXQgPGEgaHJlZj0iaHR0cDovL3ZpZGVvanMuY29tL2h0bWw1LXZpZGVvLXN1cHBvcnQvIiB0YXJnZXQ9Il9ibGFuayI-c3VwcG9ydHMgSFRNTDUgdmlkZW88L2E-Cgk8L3A-CjwvdmlkZW8-CjwvZGl2Pg..”,”o”:{“d”:1,”ofs”:1080,”attributes”:[]}});
Hiểu rõ hơn về tác dụng của đông trùng hạ thảo qua video (Nguồn: Youtube)
Cách sử dụng đông trùng hạ thảo và các dạng chế phẩm trên thị trường
Đông trùng hạ thảo hiện nay phổ biến trên thị trường và có giá thành khá cao. Người dùng có thể mua đông trùng hạ thảo dạng nước, dạng viên hoặc đông trùng hạ thảo nguyên con và về tự chế biến.
Đông trùng hạ thảo nước
Trên thị trường hiện nay đông trùng hạ thảo dạng nước có dạng đóng gói và dạng chai. Dạng nước bạn có thể mua về và dùng trực tiếp mà không cần chế biến gì thêm.Tuy nhiên bạn cần chú ý chọn những địa chỉ uy tín để mua tránh mua phải dược liệu giả bạn nhé.
Đông trùng hạ thảo dạng viên
Đông trùng hạ thảo dạng viên là hình thức sử dụng phù hợp với người bận rộn, không có nhiều thời gian để chế biến. Đông trùng dạng viên đóng thành hộp, tiện mang theo bên mình dù đi đâu. Khi sử dụng dạng viên cơ thể vẫn hấp thụ được hàm lượng chất cần thiết mong muốn.
Đông trùng hạ thảo nguyên con
Đông trùng hạ thảo nguyên con là hình thức được sử dụng phổ biến nhất hiện nay vì có thể chế biến đa dạng tùy sở thích. Đông trùng hạ thảo có thể dùng ngâm rượu, nấu nước uống, nhai trực tiếp, nấu cháo hoặc nấu canh, hầm thịt,…
window.wppepvn_adlzld=window.wppepvn_adlzld||[];window.wppepvn_adlzld.push({“id”:”f9dc8d66″,”code”:”PGRpdiBjbGFzcz0ic2ltcGxlcGxheWVyY3RuIj4KPHZpZGVvIGlkPSIiIGNsYXNzPSJ2aWRlby1qcyB2anMtZGVmYXVsdC1za2luIHZqcy1iaWctcGxheS1jZW50ZXJlZCB3cHNwcGwtZWwgdmpzLXRlY2gteW91dHViZSIgd2lkdGg9IjY0MCIgaGVpZ2h0PSIzNjAiICBwb3N0ZXI9Imh0dHBzOi8vaW1nLnlvdXR1YmUuY29tL3ZpL3JmX3BnWEdwaERvL2hxZGVmYXVsdC5qcGciICBjb250cm9scyAgcHJlbG9hZD0iYXV0byIgIHZvbHVtZT0iMC44IiAgZGF0YS13cHNwcGxjbmY9ImV5SnZabVpwWTJsaGJDSTZleUowWldOb1QzSmtaWElpT2xzaWVXOTFkSFZpWlNKZExDSnpiM1Z5WTJWeklqcGJleUowZVhCbElqb2lkbWxrWlc5Y0wzbHZkWFIxWW1VaUxDSnpjbU1pT2lKb2RIUndjenBjTDF3dmQzZDNMbmx2ZFhSMVltVXVZMjl0WEM5M1lYUmphRDkyUFhKbVgzQm5XRWR3YUVSdkluMWRMQ0poZFhSdmNHeGhlU0k2Wm1Gc2MyVjlMQ0psZUhSbGJtUmxaQ0k2ZXlKMllYTjBYM1Z5YkNJNklpSXNJbUZrZGw5emEybHdYM05sWXlJNklqWWlMQ0puWjE5cGJXRmZkWEpzSWpvaUlpd2ljR3hoZVdWeVgybGtJam9pSWl3aWNHeGhlV1Z5WDJOc1lYTnpJanBiSWlJc0luWnFjeTEwWldOb0xYbHZkWFIxWW1VaVhTd2lZWE53WldOMGNtRjBhVzhpT2lJeE5qbzVJaXdpWVdSMlgzTnJhWEJmYldWemMyRm5aU0k2SWxOcmFYQWdhVzRnSlhNZ2MyVmpiMjVrY3k0dUxpSXNJbUZrZGw5emEybHdYMkoxZEhSdmJsOTBaWGgwSWpvaVUydHBjQ0JoWkNJc0ltWnNZWE5vWDNWeWJDSTZJbWgwZEhCek9sd3ZYQzlpYkc5bllXNWphRzlwTG1OdmJWd3ZkM0F0WTI5dWRHVnVkRnd2Y0d4MVoybHVjMXd2ZDNBdGMybHRjR3hsTFhCc1lYbGxjbHd2Y0hWaWJHbGpYQzlzYVdKelhDOTJhV1JsYjJwelhDOTJORnd2ZG1sa1pXOHVhbk10TkM0eE1pNHhOVnd2WkdsemRGd3ZkbWxrWlc4dGFuTmNMM1pwWkdWdkxXcHpMbk4zWmlKOWZRLi4iID4KCQoJPHAgY2xhc3M9InZqcy1uby1qcyI-CgkJVG8gdmlldyB0aGlzIHZpZGVvIHBsZWFzZSBlbmFibGUgSmF2YVNjcmlwdCwgYW5kIGNvbnNpZGVyIHVwZ3JhZGluZyB0byBhIHdlYiBicm93c2VyIHRoYXQgPGEgaHJlZj0iaHR0cDovL3ZpZGVvanMuY29tL2h0bWw1LXZpZGVvLXN1cHBvcnQvIiB0YXJnZXQ9Il9ibGFuayI-c3VwcG9ydHMgSFRNTDUgdmlkZW88L2E-Cgk8L3A-CjwvdmlkZW8-CjwvZGl2Pg..”,”o”:{“d”:1,”ofs”:1080,”attributes”:[]}});
Cách kiểm tra đông trùng hạ thảo hàng thật hàng giả (Nguồn: Youtube)
Mua đông trùng hạ thảo ở đâu uy tín nhất
Đông trùng hạ thảo mang lại nhiều lợi ích với sức khỏe, chính vì thế giá thành của nó cũng không rẻ, giá thành giao động tùy vào loại đông trùng hạ thảo. Lựa chọn cơ sở uy tín để mua đông trùng hạ thảo là điều vô cùng quan trọng để không rơi vào tình cảnh “tiền mất tật mang”. Vậy bạn nên tìm mua đông trùng hạ thảo ở đâu?
Đông trùng hạ thảo của Trường ĐH Nông Lâm TP HCM
Đông trùng hạ thảo của Viện bảo vệ thực vật Việt Nam
Một số bài viết liên quan cùng chuyên mục bạn có thể tham khảo:
Đừng quên tiếp tục theo dõi BlogAnChoi để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích bạn nhé!